Op belachelijke hete dagen zoals deze is het mogelijk dat niet alleen jijzelf, maar ook je motor oververhit raakt. Hoe je dat voorkomt lees je in dit artikel.
Een motor begint serieus warm te worden bij 130 graden en hoger. Oude motoren zijn vaak niet uitgerust temperatuurmeter, bij nieuwere motorfietsen is deze uitrusting vaker standaard. Met zo’n metertje is het vrij eenvoudig om oververhitting op te merken en op tijd actie te ondernemen. Zonder waarschuwing gaat dat wat lastiger. Vaak zijn de eerste voortekenen van oververhitting bij een motorfiets het verlies van vermogen. De gevolgen zijn wat serieuzer, met een gat in de zuiger als doemscenario. Met goed onderhoud en een paar tips hou jij je kop in de wind en de motor koel.
Temperatuurmeter
Heb je het vermoeden dat jouw motorfiets snel te warm wordt? Begin eens met het monteren van een temperatuurmeter. Dit metertje steek je via de bijvuldop van de olie in het blok. Aan het metertje zit een temperatuurmeter (zoals bij een ouderwetse frituurpan) die op het klokje de temperatuur van de motorolie aangeeft. Zo weet je zeker of de motor daadwerkelijk te warm wordt.
Koelsysteem
Mocht de temperatuur inderdaad te hoog oplopen, dan zijn er diverse oorzaken mogelijk. Het koelsysteem van een motorfiets is een van de meest voor de hand liggende onderdelen met betrekking tot oververhitting. Als je een vloeistofgekoelde motor hebt, is het zaak de radiator en het koelsysteem tiptop in orde te hebben. Dit omdat de vloeistof de enige manier is waarmee het blok gekoeld wordt (in tegenstelling tot luchtgekoelde motorblokken). Check daarom regelmatig het niveau van de koelvloeistof en check dan meteen op lekkage, functioneren van de waterpomp en vergeet vooral niet de dop weer goed aan te draaien.
Naast het niveau van de koelvloeistof wordt ook aangeraden elke 2 jaar de vloeistof te verversen. Dit omdat de koelvloeistof maar beperkt houdbaar is en na verloop van tijd voor ellende in het koelcircuit kan zorgen.
Motorolie
Naast het koelsysteem is ook de motorolie een zeer essentieel onderdeel om oververhitting te voorkomen. Voor oliegekoelde blokken is dit samen met rijwindkoeling de methode om het blok op juiste temperatuur te houden. Goede smering zorgt voor minder wrijving en dus minder hitte. Daarnaast transporteert de olie de hitte naar de buitenste delen van het motorblok, om daar vervolgens door de lucht gekoeld te worden. Te weinig olie kan een belangrijke oorzaak zijn voor oververhitting. Te veel olie is op zijn beurt ook weer niet goed. Zorg dus met deze warme dagen dat het oliepijl perfect in orde is.
Type olie
Ook het soort olie dat je in de motor giet, speelt een belangrijke rol tijdens warme omstandigheden. Iedereen kent die typeaanduiding 10W-40 of 15W-50 wel. Hoe hoger de cijfers, hoe dikker de olie. En bij warm weer is dikkere olie beter. Het is namelijk zo dat als de olie (door de warmte) te dun wordt, hij niet meer goed zijn smerende werking kan doen. Anderzijds is het wel zo dat dikkere olie dus bij koud weer minder geschikt is.
Daarnaast is er nog een verschil tussen mineraal, semi-synthetisch en vol-synthetisch. Mineraal olie komt direct uit de grond en is nauwelijks chemisch bewerkt. Voordeel: goedkoop. Nadeel: breekt sneller af. Volledig synthetische olie is 100% chemisch bewerkt. Voordeel: stabieler, breekt minder snel af, kan beter tegen hitte en uiteindelijk dus beter voor je motor. Nadeel: duur. Dan is er nog een tussenweg met een mix tussen mineraal en synthetische olie, dat noemen ze semi-synthetische olie.
Oliekoeler
Zoals eerder genoemd, is het op pijl houden van de olie bij luchtgekoelde blokken nog essentiëler dan bij vloeistofgekoelde motoren. Als je jouw luchtgekoelde motor constant veel belast door bijvoorbeeld altijd met een passagier te rijden, is het een idee om eens te gaan kijken naar het monteren een oliekoeler. Gebruik je jouw motor in ‘normale’ omstandigheden, dan is zoiets eerder af te raden. Dit omdat het voor de motor moeilijker is om de juiste temperatuur te bereiken.
Andere mogelijke oorzaken
Maar oververhitting kan ook door een aantal andere oorzaken komen. We lichten de meest voorkomende problemen uit.
Koppeling en aandrijving problemen
Met extreme hitte kunnen er ineens technische mankementen gaan opspelen die van te voren onopgemerkt bleven. Wat dacht je van een slippende koppeling? Of een versleten ketting? Dit zijn punten die extra energie vragen van het motorblok, waardoor (bij warm weer) de motor dus ook een stuk warmer kan worden. Checken dus voordat je door de Sahara gaat knallen.
De remmen
Ook de remmen van een motorfiets zijn een gevoelig puntje. Als de remblokken in de klauwen blijven hangen en volledig terug komen na het inknijpen van de hendel, kunnen er vrij serieuze problemen ontstaan. Hoezo? Ten eerste worden je remmen en je remschijven extreem warm. Dat zal ten kosten gaan van de remkracht. Daarnaast moet de motor meer kracht leveren (omdat hij constant wordt afgeremd, zoals rijden met de handrem er op) om op snelheid te komen en te blijven.
Dus even de motor op de bok, wielen laten draaien, remmetjes inknijpen, loslaten en kijken of de wielen nog steeds soepel ronddraaien.
Cilinderkop koeler
Mochten alle hierboven genoemde opties niet baten, is het overwegen van een cilinderkop koeler altijd nog een optie. Zo’n koeler werkt met een soort ventilator die er voor zorgt dat lucht met hoge snelheid door de koelvinnen gestuurd wordt. Helpt de motor afkoelen en doet alles automatisch (vanaf 100 graden Celsius).
Luchtfilter
Daarnaast kan het monteren van een schoon en uitwasbaar luchtfilter ook helpen. Als de lucht die in de zuigers wordt gezogen al erg warm is, zal dat ook niet echt bevorderlijk zijn voor de warmte van het motorblok. Een schoon luchtfilter moet koelribben zal daarom beter dienst doen.
No Worries
Met al deze tips in het achterhoofd hoef je je geen moment zorgen te maken over een oververhitte motor midden in de woestijn. Engine cool, head cool, ready to go!
Foto header: Paulo Goncalves